Dilemma in de NOW: de referentieloonsom

Zoals eerder gecommuniceerd is de NOW (Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid) een ruwe regeling, die ervoor gezorgd heeft dat heel veel bedrijven na het begin van de coronacrisis snel een tegemoetkoming voor hun loonkosten hebben ontvangen. Die snelheid en ruwheid hebben er nu toe geleid dat ondernemers onterecht geconfronteerd worden met forse kortingen op hun NOW‑bijdrage. In dit artikel behandelen wij de knelpunten en wat je als ondernemer moet doen als je hierdoor getroffen wordt.

Vergelijking met de referentieloonsom: niet altijd eerlijk

Een belangrijk onderdeel van de NOW is dat de loonsom in de subsidieperiode wordt vergeleken met de loonsom in een referentiemaand (NOW-1, januari 2020). Een lagere loonsom in de subsidieperiode leidt tot een korting op de subsidie. Januari is voor veel bedrijven echter traditioneel een maand met een hoge loonsom vanwege de uitbetaling van incidentele beloningen. Wij hebben daar eerder over geschreven (zie: In januari uitbetaalde personeelsbonus leidt tot lagere NOW subsidie, en: Now en de dertiende maand...vervolg) en ook in de pers is hier uitgebreid aandacht aan besteed.

Beperkte aanpassing van de regeling

De minister heeft vervolgens de regeling aangepast en de problematiek opgelost voor bedrijven die in januari een dertiende maand uitbetalen. Overige incidentele loonbestanddelen kunnen volgens de minister in het geautomatiseerde proces niet uit de loonsom gefilterd worden. Onlangs kwam nog in het nieuws dat veel winkeliers gekort worden op hun NOW, omdat ze in de toetsmaand januari 2020 een incidenteel hogere loonsom hadden vanwege de in deze maand uitbetaalde overuren uit de drukke decembermaand 2019.  

Uitvoerbaarheid boven maatwerk

In een brief aan de Tweede Kamer met de typerende titel ‘Dilemma’s in de NOW’ (22 maart 2021), toont minister Koolmees wel gevoelig te zijn voor deze problematiek. Hierbij speelt echter een afweging tussen uitvoerbaarheid en het maken van uitzonderingen. Gezien het enorme aantal NOW-aanvragers, kiest de minister hier primair voor uitvoerbaarheid en neemt hij daarbij het ‘snijverlies’ voor lief. Het vervelende is uiteraard dat dit snijverlies voor individuele ondernemers wel het verschil kan maken tussen overleven en ten onder gaan.

Tegemoetkoming in de uitvoering?

Wel staat er in de brief van de minister een toezegging over de januariloonsom. Hij heeft het UWV gevraagd “(...) om bij de subsidievaststelling in bezwaar nadrukkelijk in ogenschouw te nemen of incidentele beloningen in de referentiemaand mogelijk hebben geleid tot een niet representatieve loonsom”.

Het zou mooi zijn als het UWV deze vraag ter harte neemt en ondernemers niet kort op hun NOW-bijdrage als daar gezien de bedoeling van de regeling geen aanleiding toe bestaat. Het was beter geweest als de minister het UWV een meer directieve aanwijzing had gegeven om de incidentele loonbestanddelen uit het toetsloon te halen en zo tot een eerlijke vergelijking te komen. Dat heeft hij niet gedaan, waardoor het UWV het in de uitvoeringspraktijk moet oplossen. Wij zijn benieuwd welke kaders het UWV daarbij zal toepassen.

Bezwaar is noodzakelijk

Ondernemers die getroffen worden door kortingen als gevolg van incidentele januari-loonelementen (uitbetaalde overuren, bonussen, etc.) moeten dus wel bezwaar maken om hier hun gelijk te halen bij het UWV. Hebt u hier hulp bij nodig? Neem dan contact op met Tijs van Ruitenbeek, Olaf Leurs of uw vaste Meijburg-contactpersoon.

Tijs van Ruitenbeek, Tax Manager KPMG Meijburg & Co