Anouk Kruithof was in 2015 de eerste kunstenaar die de Meijburg Art Commission in de wacht sleepte. Deze Nederlandse kunstenaar geniet internationaal succes: haar werk was niet alleen te zien in het MoMA in New York, maar ze was in 2012 ook de ontvanger van de Infinity Award van het International Center for Photography in New York, naast de Hyères Photography Jury Grand Prize in 2011. In Nederland won ze onder meer de publieksprijs van de Volkskrant Beeldende Kunstprijs en de Charlotte Köhler Prijs. Kruithof startte haar carrière als fotograaf, maar groeide gaandeweg uit tot een beeldend (installatie)kunstenaar. Ze houdt zich in haar werk bezig met maatschappelijk relevante onderwerpen als privacy, milieuvervuiling, overheidssurveillance en klimaatopwarming. In haar werk vertaalt ze beelden uit de digitale sfeer naar een fysiek, driedimensionaal object, en ze probeert daarbij de collectieve gemoedstoestand van de samenleving over deze onderwerpen te verbeelden. Soms is haar werk verrassend opbeurend, zoals de videoinstallatie ‘Universal Tongue’ (2018), dat onder andere werd aangekocht door Museum Voorlinden. In deze 32 uur tellende installatie, uitgezonden op acht schermen, zien we duizend dansstijlen van over de hele wereld. Samen met een 52-koppig team, verspreid over de hele globe, deed ze jarenlang onderzoek naar dansfilmpjes op Youtube, die ze inventariseerde, categoriseerde en onderdeel maakte van een online database over dans. Is er hier sprake van een universele taal? Kruithof verdeelt haar tijd tussen Nederland, Brussel en Boto-Pasi in Suriname.
Voor de Meijburg Art Commission maakte Kruithof het werk ‘Unshielded Window’, een fotosculptuur waarvoor ze beelden gebruiken uit de bedrijfsarchieven.
Kruithof: “Ik wilde graag werken met het beeldarchief van Meijburg. Vanwege de privacywet kreeg ik echter geen directe toegang tot dit archief. Uiteindelijk kon ik via een USB-stick met een wachtwoordvergrendeling het beeldarchief als een bestand uitpakken en openen. Mijn reactie op deze complexiteit was om alle foto's te gebruiken en die vervolgens te vervagen. De titel ‘Unshielded Window’ is metaforisch bedoeld, het gaat over wanneer officiële instellingen paspoorten of persoonlijke documenten vervagen. Het is dan ook een metafoor voor de fotografie natuurlijk: het venster voor openheid en de sluiter voor geslotenheid.
Kruithof maakte al eerder gebruik van beeldarchieven voor verschillende projecten. Soms is dat heel concreet, zoals de manieren waarop een groot Amerikaans bedrijf zich profileert op social media.
Kruithof: “Ik had al vaker een archief of een beeldarchief als bron gebruikt, dus in die zin was dit archief nog niet eens zo groot, met ongeveer 75 foto's. Voor ‘#Evidence’, een eerder werk, heb ik bijvoorbeeld screenshots gemaakt van de Instagram-accounts van 81 verschillende Amerikaanse instellingen, overheidsinstanties en bedrijven. Deze beelden zijn eigenlijk alleen de feestelijke kant van de zaak. Dat gaf een eenzijdig beeld van het bedrijf, omdat ze op hun sociale media meer gericht zijn op openbare vieringen en prijzen. Mijn contactpersoon voor de commissie beschreef het werk dat ze doen bij Meijburg letterlijk als 'niet te fotograferen', wat voor mij erg interessant is. Het archief van Meijburg zegt concreet niet zoveel over de geschiedenis van het bedrijf, meer op een poëtische manier. Er ontstaat misschien een gevoel van geheimhouding. Je weet gevoelsmatig dat de afbeeldingen er nog steeds zijn: het zijn nog steeds de afdrukken van al die foto’s, maar ze zetten je op een meer abstracte manier aan het denken. Het wordt een spel waarin ook andere dingen te ontdekken vallen, zoals de kleuren en de materialiteit van het beeld.”
“Ik was de eerste ontvanger van de Meijburg Art Commision. In eerste instantie leek het om een prijs te gaan, maar het bleek uiteindelijk meer een kunstopdracht op maat. Eigenlijk zou je het meer kunnen zien als dat KMPG een werk aankoopt, al moet je dat op het moment van ‘winnen’ nog wel bedenken, ontwikkelen en gaan maken. Dat kost veel tijd, effort en energie natuurlijk, vooral in het geval van een sculptuur, maar uiteindelijk was het leuk om het werk te creëren met het archief van KPMG als bronmateriaal. Zoals iedere aankoop van werk of kunstopdracht die je krijgt, geeft de opbrengst je ruimte om je werk verder te kunnen ontwikkelen, dus in die zin kun je beter zeggen dat het wel een mooie stimulans is geweest mijn kunstenaarspraktijk verder te ontwikkelen. En dat helpt je carrière natuurlijk op weg!”
Het werk van Kruithof wordt nog steeds op waarde geschat door de mensen die er dagelijks van genieten op kantoor. Jacqueline Moison (Communicatieadviseur): “Niet alleen het kleurgebruik, maar vooral de vorm spreekt mij aan. Ik associeer het beeld met wendbaar zijn, koers houden en balans bewaren in een weerbarstige omgeving/tijd (de fragiele pootjes). Een mooi evenwicht!”
