Voorlopig akkoord over het European Single Acces Point (ESAP)

De Europese Commissie heeft een voorstel gepubliceerd voor de oprichting van een European Single Access Point (ESAP) dat gecentraliseerde toegang biedt tot publiek beschikbare informatie die relevant is voor financiële diensten, kapitaalmarkten en duurzaamheid. Met het ESAP wordt beoogd één Europese database te creëren waarin beleggers zowel niet-financiële als financiële informatie kunnen verkrijgen over Europese bedrijven en -beleggingsproducten. Volgens het voorstel moet het ESAP uiterlijk 31 december 2024 zijn opgericht en een minimumaantal functionaliteiten aanbieden, welke uiterlijk 31 december 2025 moeten zijn vervolledigd.

Achtergrond
Op 25 november 2021 heeft de Commissie een voorstel voor een verordening tot oprichting van een Europees gemeenschappelijk toegangspunt (ESAP) goedgekeurd en bij de Raad ingediend. Het voorstel maakt deel uit van het kapitaalmarktenuniepakket (KMU). De ESAP-verordening bestaat uit drie verschillende delen: het eerste deel stelt het Europees centraal toegangspunt in, terwijl de andere twee delen bepaalde verordeningen en richtlijnen met betrekking tot het ESAP wijzigen. Door de goedkeuring van de Raad is de besluitvormingsprocedure afgesloten en zal de verordening bekend worden gemaakt in het Publicatieblad. Twintig dagen na de bekendmaking treedt de verordening in werking.

Het ESAP beoogt bij te dragen tot de integratie van Europese financiële diensten en kapitaalmarkten door een gemakkelijke centrale toegang te bieden tot publieke informatie over Europese bedrijven en -beleggingsproducten. Het platform zou onder andere het besluitvormingsproces van kapitaalverschaffers moeten vergemakkelijken. Daarnaast ontstaat steeds meer regelgeving op het gebied van duurzaamheid (bijvoorbeeld de SFDR en de Taxonomieverordening) terwijl de beschikbaarheid van ESG-informatie beperkt is. Het ESAP is mede opgericht om deze duurzaamheidsgegevens centraal te publiceren.

Door het ESAP krijgen ook niet-beursgenoteerde entiteiten (zoals kleine en middelgrote ondernemingen) de mogelijkheid eenvoudig informatie beschikbaar te stellen, door op vrijwillige basis informatie te publiceren op het platform.

Invoering
Het toepassingsbereik van het ESAP zal evenredig en stapsgewijs worden uitgebouwd in de periode van 2024-2026, met een overgangsfase waarin het verzamelen en aanleveren van informatie op het platform geleidelijk wordt opgeschaald. Daarbij wordt begonnen met een beperkt aantal prioriteitsverordeningen en -richtlijnen waaronder duurzaamheidsinformatie. De informatie uit overige verordeningen en richtlijnen zou vervolgens toegevoegd moeten worden in de periode 2026-2030. Daarnaast zal regelmatig een beoordeling van de werking van het ESAP plaatsvinden en een evaluatie die moet garanderen dat de database voldoet aan de behoeften van de gebruikers en technisch efficiënt is.

Rapportageverplichtingen
Het voorstel benadrukt dat het geen nieuwe rapportageverplichtingen in het leven roept of inhoudelijk wijzigt. Het voorstel bouwt voort op bestaande openbaarmakingsverplichtingen die al gelden voor bepaalde entiteiten en zijn vastgelegd in de EU-wetgevingshandelingen zoals genoemd in de bijlage van het voorstel. Met het ESAP wordt onder andere beoogd buitensporige administratieve kosten voor entiteiten waarvoor openbaarmakingsverplichtingen gelden te vermijden.

Het ESAP zal complementair zijn aan het Business Registers Interconnection System (BRIS), dat op het Europese e-Justice Portal openbaar informatie verschaft over naamloze vennootschappen.

Toegankelijkheid
Hoewel de gegevens uit de database in elektronisch formaat beschikbaar zijn via een webapplicatie, komt er ook een API-functionaliteit waardoor gebruikers via hun eigen IT-systemen informatie uit de database kunnen opvragen. De European Securities and Markets Authority (ESMA) is verantwoordelijk voor het opzetten en het beheer hiervan.

De database wordt kosteloos toegankelijk voor iedereen, behalve voor partijen die grote bestanden downloaden of zeer frequent toegang tot de database zoeken. In die gevallen kan ESMA kosten in rekening brengen.

Opbouw ESAP
Het ESAP zal naar alle verwachting de volgende mogelijkheden krijgen: (1) een webportaal met een gebruikersvriendelijke interface in alle officiële talen van de Unie om toegang te bieden tot de informatie in het ESAP; (2) een API waarmee gemakkelijk toegang kan worden verkregen tot de informatie die in het ESAP beschikbaar is; (3) een zoekfunctie in alle officiële talen van de Unie (4) een informatieviewer; (5) een automatische vertaalservice voor de opgezochte informatie; (6) een downloaddienst, met inbegrip van het downloaden van grote hoeveelheden gegevens; en (7) een kennisgevingsdienst waarmee gebruikers op de hoogte worden gebracht van alle nieuwe informatie die in het ESAP beschikbaar is.

Doelstellingen
Het ESAP zal volgens de Europese Commissie bijdragen aan:

1. het verbeteren en vereenvoudigen van de toegang tot informatie over kapitaalmarkten, financiële diensten en duurzaamheid in de gehele EU;
2. het verhogen van het digitale (her)gebruik van data, waarbij de zoek- en verwerkingskosten voor gebruikers worden verminderd;
3. een verdere integratie van financiële dienstverlening en kapitaalmarkten zodat de kapitaalallocatie doeltreffender wordt in de EU;
4. het verbeteren van de toegang van niet-beursgenoteerde bedrijven tot de kapitaalmarkt, doordat informatie vrijwillig op het platform beschikbaar kan worden gesteld; en
5. het vergroten van de effectiviteit van EU-regelgeving op het gebied van financiële dienstverlening en kapitaalmarkten.

Conclusie
Met het ESAP wordt op korte termijn (uiterlijk 31 december 2024) een centrale toegangspoort geopend tot publieke informatie over Europese entiteiten en hun producten. Het ESAP zal zowel financiële als niet-financiële informatie (zoals duurzaamheidsinformatie) bevatten. Het voorstel roept geen nieuwe openbaarmakingsverplichtingen in het leven, maar bouwt voort op de verplichtingen die voor bepaalde entiteiten al gelden. Desalniettemin krijgen ondernemingen waarvoor geen openbaarmakingsverplichtingen bestaan ook de mogelijkheid om vrijwillig informatie op het platform te publiceren. Het verbeteren en vereenvoudigen van de toegang tot informatie over kapitaalmarkten, financiële diensten en duurzaamheid in de gehele EU zou ertoe moeten leiden dat besluitvormingsprocedures van kapitaalverschaffers worden vergemakkelijkt, zoek- en verwerkingskosten voor gebruikers worden verminderd en de kapitaalallocatie en EU-regelgeving efficiënter en effectiever worden.