Update Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM): voorlopig akkoord bereikt

De onderhandelaars van de Europese Raad en het Europese Parlement hebben op 13 december 2022 een voorlopig akkoord bereikt over het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM), een mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens.

Inleiding

Het CBAM maakt deel uit van de Europese Green Deal/Fit for 55, het pakket dat is bedoeld om in 2030 de uitstoot van broeikasgassen met ten minste 55% verminderd te hebben ten opzichte van 1990. Het CBAM richt zich op de invoer van koolstofintensieve producten. Het doel van het CBAM is, onverminderd de regels van de internationale handel, te voorkomen dat de inspanningen die de EU levert om de emissies te verminderen, worden tenietgedaan door hogere emissies buiten haar grenzen door verplaatsing van de productie naar niet-EU-landen (met een minder ambitieus klimaatveranderingsbeleid) of door grotere invoer van koolstof-intensieve producten. Het CBAM moet parallel met het EU-emissiehandelssysteem (EU-ETS) gaan functioneren en hierop een aanvulling vormen doordat het op dezelfde wijze werkt voor ingevoerde goederen.

Voorlopig akkoord in het kort

• Het EU CBAM wordt stapsgewijs ingevoerd. Het treedt op 1 oktober 2023 in werking. Er geldt een overgangsperiode waarin organisaties/importeurs van CBAM-goederen slechts hoeven te voldoen aan rapportageverplichtingen. De eerste fase is bedoeld om gegevens te verzamelen. Vanaf 2026 is er sprake van financiële verplichtingen en moeten importeurs CBAM-certificaten gaan aankopen. Deze aankoopplicht wordt geleidelijk ingevoerd parallel aan de geleidelijke afschaffing van de kosteloze EU ETS-emissierechten. Er wordt op het moment nog onderhandeld over de afschaffing van de kosteloze emissierechten voor CBAM-sectoren.
• De reikwijdte van het CBAM beslaat de invoer van goederen in zes emissie-intensieve sectoren, nl. elektriciteit, ijzer en staal, cement, aluminium, kunstmest en waterstof. Indirecte emissies (onder bepaalde voorwaarden), bepaalde voorlopers en een aantal downstream-producten (zoals schroeven en bouten en soortgelijke ijzeren of stalen artikelen) vallen ook onder het toepassingsgebied van het CBAM. Er komt op een later tijdstip een uitgebreidere lijst beschikbaar van producten die onder het CBAM vallen.
• Voor het eind van de overgangsperiode (d.w.z. voor 2026) wordt het CBAM geëvalueerd om te bepalen of het toepassingsgebied zou moeten worden uitgebreid naar andere producten zoals organische chemicaliën en polymeren, met als doel om alle sectoren die vallen onder het EU ETS in 2030 ook onder het CBAM te laten vallen. De evaluatie bestaat ook uit een beoordeling van de methodologie voor indirecte emissies en de mogelijkheid om een groter aantal downstream-producten op te nemen.
• Nu de Europese Commissie verantwoordelijk is voor de meeste taken wordt de governance van het CBAM meer gecentraliseerd.

Vervolgstappen

Dit voorlopige akkoord is afhankelijk van overeenstemming over de hervorming van het EU-emissiehandelssysteem. Het Europese Parlement en de Europese Raad moeten het akkoord nog officieel goedkeuren voordat de nieuwe wet in werking kan treden. De inwerkingtreding kan plaatsvinden 20 dagen nadat de wet gepubliceerd is in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Wilt u meer weten over de gevolgen van dit akkoord? Neem dan gerust contact met ons op.