Opvolgingsstrategie voor het familiebedrijf

5 juli 2021
Opvolgstrategie voor het familiebedrijf

Opvolging en de overdracht van aandelen zijn voor familiebedrijven vaak zeer complexe processen, waarbij het de kunst is een balans te vinden tussen de verschillende belangen. Daarom neemt u ruimschoots de tijd voor het hele traject. Voorkom dat besluiten worden genomen op alleen emotionele gronden: pas als alle kaarten op tafel liggen, wordt objectief duidelijk wat de beste oplossing is.

Aandelen fiscaal voordelig overdragen

Op het moment dat u de aandelen in het familiebedrijf overdraagt aan (onder andere) uw opvolger binnen de familie, kan de familie gebruik maken van fiscale faciliteiten. Dit om te voorkomen dat meteen ruim 40 procent belasting moet worden afgedragen over de waarde van de overdracht. Alleen zit er een flinke adder onder het gras.

Om voor die faciliteiten in aanmerking te komen moet het bedrijf vijf jaar lang worden voortgezet in de vorm waarin het werd overgedragen, zo stelt de wetgever als eis.

Een bedrijfsonderdeel binnen die termijn verkopen om te innoveren? Jammer, dat levert dan een enorme belastingclaim op. Zware tijden waardoor een fusie onvermijdelijk is? Helaas, ook dat zou betalen betekenen.

Voorwaarden bedrijfsopvolgingsregeling

De strikte wettelijke eisen maken van het opvolgingsproces een bijzonder complexe puzzel. Koerswisselingen zijn immers juist vaak een kenmerk van momenten waarop nieuw leiderschap aantreedt. Alleen kunnen die dan funest zijn voor de voorwaarden waaronder gebruikgemaakt kan worden van de genoemde faciliteiten, de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR, voor de schenk- of erfbelasting) en de doorschuifregeling (DSR, voor de inkomstenbelasting).

Het is dus zaak om gewenste of vereiste strategiewijzingen in te zetten voorafgaand aan het moment van overdracht. Maar dan staat 'de oude garde' nog aan het roer: is die het eens met de nieuwe ideeën van de opvolger?

Eén overdracht, verschillende belangen

Emotionele, economische, financiële, sociale en familiale belangen lijken in een dergelijke situatie samen een onontwarbare kluwen te vormen, zonder zicht op een oplossing waarin alle betrokkenen zich kunnen vinden. Op zo'n moment heeft u een partij nodig die de (emotionele) angel uit het debat kan halen, een partij die de verschillende argumenten objectiveert en ervoor zorgdraagt dat alle relevante feiten op tafel komen te liggen. Wij hebben uitgebreide ervaring met een dergelijke rol. De mogelijke conflicten, openlijk of onderhuids, zijn ons bekend. Bijvoorbeeld de wens van de aandeelhouders om zo min mogelijk belasting te betalen versus de wens van het management om strategisch flexibel te zijn.

Aangezien de betreffende fiscale regelingen zeer complex zijn, zetten wij hierbij ook onze gespecialiseerde fiscale kennis in.  Maar daarnaast kijken we naar de groeistrategie van de onderneming: wat heeft de onderneming nodig om op de lange termijn de rol te spelen die in de doelstellingen is vastgelegd? De praktijk wijst uit dat dit een uitstekende basis is om het gesprek over de opvolging open en gaande te houden.

Bedrijfsbelang vóór fiscaal belang

Een onderneming laten gijzelen door wettelijke vereisten rond fiscale regelingen kan daarbij niet de bedoeling zijn. Dus zoeken we samen met u naar andere oplossingen. Inderdaad, het moment van opvolging is vaak een 'natuurlijk' tijdstip voor het bedrijf om zichzelf uit te vinden. Maar daar kan wellicht al eerder vorm aan gegeven worden. Zou de nieuwe generatie niet al eerder input kunnen leveren voor een nieuwe strategie? Aan de andere kant is misschien het moment van overdracht niet in beton gegoten. Is het wellicht mogelijk dat moment uit te stellen, zodat er tijd is voor de noodzakelijke hervormingen en innovaties?

De soliditeit van familiebedrijven is van groot belang voor de Nederlandse economie. De stevige buffers waar dit type onderneming vaak over beschikt, komt uitstekend van pas in tijden van tegenslag en crisis. Familiebedrijven blijken dan in staat de klappen op te vangen en tegelijkertijd zijn ze zo innovatief en flexibel dat ze snel nieuwe wegen kunnen inslaan.

Dit zijn kenmerken die familiebedrijven niet mogen verliezen door rigide fiscale regels. Wij helpen u dat te voorkomen. Familiebelangen en bedrijfsbelangen kunnen soms tegengesteld zijn, maar het is de kunst de balans daartussen te vinden. Dat doen wij onder meer door die belangen duidelijk zichtbaar te maken en het open gesprek daarover te faciliteren. Begrip voor elkaars punten is daar vaak het resultaat van. De gewenste balans is dan niet ver weg meer.

© 2024 Meijburg & Co is een Nederlandse maatschap van besloten vennootschappen, staat ingeschreven in het Handelsregister onder nummer 53753348
en is aangesloten bij de wereldwijde KPMG organisatie van onafhankelijke entiteiten verbonden aan KPMG International Limited, een Engelse private company limited by guarantee.
Alle rechten voorbehouden.