Nieuw btw-beleidsbesluit onderwijsvrijstelling

Op 11 februari 2025 is een nieuwe versie van het btw-onderwijsbesluit gepubliceerd. Dit besluit gaat over de btw-behandeling van onderwijs en onder welke voorwaarden onderwijs is vrijgesteld van btw. In dit bericht bespreken wij de belangrijkste wijzigingen in dit besluit ten opzichte van de vorige versie.

1. Verzorgen openbaar onderwijs niet aangemerkt als overheidshandelen

In de nieuwe versie is een bevestiging opgenomen van het in de praktijk al bekende beleid dat publiekrechtelijke onderwijsinstellingen, zoals bepaalde universiteiten, voor hun onderwijs geen overheidstaak verrichten, ondanks de aan hen bij wet opgedragen taakstelling. Dit vloeit voort uit een arrest van de Hoge Raad uit 2020, omdat het onderwijs onder dezelfde juridische voorwaarden wordt verricht als bij onderwijsinstellingen die geen publiekrechtelijke instelling zijn. 

Voor de btw-behandeling van het onderwijs zelf maakt het geen verschil of wel of geen sprake is van overheidshandelen. In beide gevallen wordt geen btw geheven. Er kan zich wel een verschil voordoen in het recht op aftrek van btw, omdat de berekeningswijze verschilt bij het verrichten van niet-economische overheidshandelingen ten opzichte van economische, maar btw-vrijgestelde handelingen. In het laatste geval kan doorgaans aanspraak worden gemaakt op een gunstiger berekening van het recht op btw-aftrek voor algemene instellingskosten. 

Mocht je hier de berekeningen nog niet op hebben aangepast, dan raden wij je aan hierover contact met ons op te nemen.

2. Onderwijs door internationale, buitenlandse en ambassadescholen

Bij regulier onderwijs dat door in Nederland gevestigde internationale, buitenlandse en ambassadescholen wordt verzorgd, ontbreekt veelal de bevoegdheid tot toezicht door de Inspectie van het Onderwijs. Daardoor zou niet worden voldaan aan de voorwaarden voor de toepassing van de onderwijsvrijstelling, omdat sprake moet zijn van wettelijk geregeld onderwijs. Het ministerie van Financiën acht dit ongewenst en keurt daarom goed dat dergelijke scholen de vrijstelling kunnen toepassen. Hiervoor geldt als voorwaarde dat de instelling onder toezicht staat van een buitenlandse autoriteit of een erkende, internationale accreditatieorganisatie als genoemd in de Regeling aanwijzing internationale en buitenlandse scholen (VO/BVB/143738).

Overigens kunnen buitenlandse onderwijsinstellingen zonder vestiging in Nederland zich registreren in het CRKBO om btw-vrijgesteld beroepsonderwijs te kunnen aanbieden in Nederland.

3. Reikwijdte btw-vrijstelling afnemen examens ter toelating of afsluiting van onderwijs

Onder voorwaarden kan ook het afnemen van examens ter toelating of afsluiting van btw-vrijgesteld onderwijs als afzonderlijke dienst zijn vrijgesteld van btw. Het examen hoeft niet te worden afgenomen door dezelfde onderwijsinstelling die de examenkandidaat opleidt. Naar aanleiding van een arrest van de Hoge Raad uit 2021 is nu opgenomen dat de vrijstelling alleen van toepassing is als de ondernemer die de examendienst verricht ook zelf kwalificeert als voor de btw erkende onderwijsinstelling. In de literatuur en jurisprudentie is er discussie of het arrest van de Hoge Raad breder moet worden uitgelegd en ook voor andere vormen van aangewezen onderwijs geldt. In het besluit wordt de werking vooralsnog beperkt tot examendiensten (zie ook hierna onder 5). 

Verder is naar aanleiding van hetzelfde arrest verduidelijkt dat onder ‘examendiensten’ handelingen vallen die noodzakelijk eigen zijn aan het doen afleggen van examens of het organiseren daarvan (bijvoorbeeld ontwikkelen, opstellen of beoordelen van examens). De vrijstelling is alleen van toepassing als de betreffende ondernemer kwalificeert als onderwijsinstelling (als bedoeld in de Wet OB).

4. Online cursusaanbod aanmerken als onderwijs?

Onderwijs kan alleen in aanmerking komen voor de btw-vrijstelling als sprake is van overdracht van kennis en/of vaardigheden van docent op leerling. In navolging van een eerder kennisgroepstandpunt van de Belastingdienst wordt in het besluit uitgelegd wat dit betekent voor onderwijs dat elektronisch, online of op afstand wordt aangeboden. Dit onderwijs kan als kwalificerend onderwijs worden aangemerkt als een leerling voor, tijdens of na een onderwijssessie de mogelijkheid heeft om een leerkracht te raadplegen (rechtstreeks of via de onderwijsinstelling). 

5. Behandeling verzorgen regulier curriculum door externen

Het besluit neemt als nieuwe alinea op dat de prestaties van extern ingeschakelde, op zelfstandige basis werkende personen of organisaties die activiteiten verzorgen die deel uitmaken van het curriculum van regulier onderwijs ook als btw-vrijgesteld (wettelijk of aan te wijzen) onderwijs kunnen worden aangemerkt. Die prestaties dienen daarvoor behalve organisatorische aspecten ook werkzaamheden in te houden die als het verzorgen van onderwijs kwalificeren.

Hoewel ter onderbouwing van deze alinea uitsluitend wordt verwezen naar een tien jaar oude hofuitspraak, zijn wij van mening dat hiermee de onwenselijke gevolgen van een uitspraak van 10 juli 2024, nr. 22/1466 van Hof Den Bosch (stilzwijgend) worden gerepareerd. Tegen deze uitspraak is overigens cassatie aangetekend.

6. Tot slot

Op enkele detailpunten bevat het nieuwe besluit ook nog wijzigingen. Zo wordt verduidelijkt dat ook onderwijs in gebarentaal kan worden aangemerkt als taalonderwijs en dat bepaalde scriptiebegeleiding als btw-vrijgestelde bijles kan worden aangemerkt. 

Mocht je naar aanleiding van dit bericht verdere vragen hebben, dan raden wij je aan om contact op te nemen met je eigen Meijburgadviseur of een van de onderwijsspecialisten van Meijburg.