Implementatiebesluit richtlijn kredietservicers en kredietkopers

Het implementatiebesluit inzake kredietservicers en kredietkopers (het Besluit) is op 11 maart 2025 ter consultatie voorgelegd. Het besluit implementeert de Richtlijn (EU) 2021/2167 inzake kredietservicers en kredietkopers (de Richtlijn) samen met het wetsvoorstel, dat reeds is geconsulteerd en momenteel wordt behandeld door de Tweede Kamer (Kamerstukken 36 664) (het Wetsvoorstel). Het Besluit verduidelijkt de verplichtingen voor kredietservicers en kredietkopers die in het wetsvoorstel zijn opgenomen en specificeert de verplichtingen waaraan deze partijen dienen te voldoen.

De Richtlijn heeft als doel de overdracht en het beheer van niet-renderende kredieten [1] binnen de EU te reguleren. Dit moet zorgen voor een eerlijkere en transparantere behandeling van kredietnemers. Het Besluit wijzigt het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (BGfo Wft), het Besluit bestuurlijke boetes financiële sector (Bb Wft), het Besluit markttoegang financiële ondernemingen Wft (Bmfo Wft) en het Besluit bekostiging financieel toezicht 2019 (Bbft 2019).

Wijzigingen in het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (BGfo Wft)

Kredietservicers

Het besluit stelt strengere eisen aan kredietservicers op het gebied van governance, uitbesteding en transparantie. Kredietservicers moeten beschikken over een robuuste governance-structuur en interne controlemechanismen (artikel 29.0a BGfo Wft (nieuw)). Daarnaast dient een kredietservicer te beschikken over een passend beleid dat ziet op de integere uitoefening van het bedrijf van kredietservicer. Dit betekent dat zij bijvoorbeeld verplicht zijn om kredietnemers door te verwijzen naar schuldadviesdiensten of sociale diensten (artikel 29.0b BGfo Wft (nieuw)). Daarnaast mag een kredietservicer niet overgaan tot uitbesteding van kredietservicingactiviteiten indien dit schadelijk is voor de kwaliteit van zijn interne controles of voor de soliditeit of continuïteit van die kredietservicingactiviteiten (artikel 38m lid 2 BGfo Wft (nieuw)). Een kredietservicer die kredietservicingactiviteiten wil uitbesteden, moet dit contractueel [2] vastleggen (artikel 38m BGfo Wft (nieuw)) en melden bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) (artikel 38n BGfo Wft (nieuw)). De kredietservicers dient deze overeenkomsten vervolgens te bewaren voor ten minste een periode van vijf jaar (artikel 38o BGfo Wft (nieuw)). Verder mogen kredietservicers geen kosten meer  rekenen voor klachtenbehandeling en is de interne klachtenprocedure nu ook verplicht voor kredietkopers en kredietservicingaanbieders, zodat kredietnemers beter worden beschermd (artikel 44.0a en 44.0b BGfo Wft (nieuw)). 

Kredietkopers

Kredietkopers met zetel in Nederland moeten de AFM elke zes maanden informeren over de Legal Identity Identifier (LEI) van een nieuwe kredietkoper of diens vertegenwoordiger bij de overdracht van niet-renderende kredietovereenkomsten. Als er geen LEI beschikbaar is, moeten zij alternatieve identificatiegegevens verstrekken, zoals naam, adres en informatie over het bestuur of gekwalificeerde deelnemers. Daarnaast moeten zij gegevens aanleveren over het uitstaande saldo en de omvang van de overgedragen rechten. De AFM verstrekt deze informatie zonder onnodige vertraging aan de relevante toezichthouders binnen de Europese Unie (artikel 168ce BGfo Wft (nieuw)). Tot slot dient een kredietnemer schriftelijk geïnformeerd te worden door de kredietkoper over de identiteit van de nieuwe kredietkoper en de gevolgen van de overdracht (artikel 168ca en 168cd BGfo Wft (nieuw)).

Wijzigingen in het Besluit Markttoegang financiële ondernemingen Wft

Naast wijzigingen in het BGfo Wft, regelt het besluit ook de vereisten voor de vergunningsplicht voor kredietservicers en hun meldingsverplichtingen. Kredietservicers die in Nederland actief willen zijn, moeten bij hun vergunningsaanvraag aantonen dat zij een rechtspersoon zijn en het adres van hun hoofdkantoor of statutaire zetel opgeven (artikel 33a, eerste lid, onderdelen a, b en c, Bmfo Wft (nieuw)). Beleidsbepalers moeten voldoen aan de geschiktheids- en betrouwbaarheidseisen zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht (Wft), en de identiteit van personen met een gekwalificeerde deelneming moet worden verstrekt, inclusief bewijs van hun betrouwbaarheid (artikel 33a, eerste lid, onderdelen d en f, Bmfo Wft (nieuw)). Daarnaast moet een beschrijving van de interne klachtenprocedure worden ingediend en, indien de kredietservicer gelden van kredietnemers aanhoudt, moet worden aangetoond dat deze op een aparte rekening staan (artikel 33a, eerste lid, onderdelen g en h, Bmfo Wft (nieuw)). Bij uitbesteding van kredietservicingactiviteiten is een schriftelijke overeenkomst vereist, en de kredietservicer moet zijn zeggenschapsstructuur en interne controlemechanismen beschrijven (artikel 33a, eerste lid, onderdelen i en j, Bmfo Wft (nieuw)). Tot slot moeten kredietservicers die geen gelden aanhouden, dit expliciet vermelden bij hun vergunningsaanvraag (artikel 33a, tweede lid, Bmfo Wft (nieuw)).

Wijzigingen in het Besluit bestuurlijke boetes financiële sector

In artikel 10 van het Bb Wft wordt het niet naleven van enige artikelen uit de Wft en het BGfo Wft, die strekken tot implementatie van de Richtlijn, beboetbaar gesteld. De artikelen die beboetbaar worden gesteld zien onder meer op de vergunningplicht voor het in Nederland uitoefenen van het beroep van kredietservicer, de voorschriften met betrekking tot het uitbesteden van kredietservicingactiviteiten door een kredietservicer, de verschillende verplichtingen om kredietnemers steeds adequaat te informeren, de verplichtingen om kredietnemers te goeder trouw, eerlijk en professioneel te behandelen en de integere uitoefening van het bedrijf van kredietservicer. Zo riskeert een kredietservicer die de regelgeving omtrent het uitbesteden van kredietservicingactiviteiten aan een kredietservicingaanbieder niet in acht neemt, een boete van ten hoogstens 1 miljoen euro. De boetecategorie wordt per artikel vastgesteld. De desbetreffende boetecategorieën zijn bepaald naar de ernst van de overtreding en deze sluiten aan bij de boetecategorieën die thans gelden voor soortgelijke overtredingen.

Wijzigingen in het Besluit bekostiging financieel toezicht 2019

Kredietservicers met een AFM-vergunning (artikel 2:64a Wft (nieuw)) worden toegevoegd aan bijlage I, onderdeel A, Bbft 2019. Hierdoor vallen kredietservicers onder het nationale bekostigingsstelsel voor doorlopend toezicht en kan de AFM hiervoor een heffing rekenen. Kredietservicers worden ingedeeld bij “Aanbieders van krediet” vanwege de overeenkomsten in bedrijfsactiviteiten, waardoor deze categorie wordt hernoemd naar “Aanbieders van krediet en kredietservicers”.

Consultatie en vervolgstappen

Dit besluit is opengesteld voor consultatie, die loopt tot 8 april 2025. Bent u actief als kredietservicer of kredietkoper? Dan is dit het moment om uw mening te geven over de voorgestelde regelgeving. Uw input kan bijdragen aan een evenwichtige en werkbare regelgeving. Heeft u vragen of wilt u een reactie indienen en daarbij ondersteund worden neem dan gerust contact op met de specialisten van Meijburg Legal.
 

[1] Een niet-renderende kredietovereenkomsten, in de zin van de Richtlijn (EU) 2021/2167 inzake kredietservicers en kredietkoper is een kredietovereenkomst waarbij een kredietnemer de op hem rustende betalingsverplichting al geruime tijd (90 dagen) niet meer nakomt of, ongeacht of er sprake is van betalingsachterstand, nakoming van die betalingsverplichting, zonder uitwinning van zekerheden, onwaarschijnlijk wordt geacht.

[2] De overeenkomst moet bepalen dat de kredietservicingaanbieder alle toepasselijke wetgeving naleeft, inclusief nationale implementatiebepalingen van de richtlijn kredietservicers en kredietkopers, relevant EU-recht en nationaal recht dat van toepassing is op de rechten van de kredietgever of de kredietovereenkomst.