Hoe loods je een familiebedrijf door de crisis?

De uitdagingen waarvoor COVID-19 bedrijven stelt, zijn ongekend. Ze vragen dan ook om maatregelen die buiten ons 'gewone' denkkader vallen. Business as unusual, zéker voor familiebedrijven die doorgaans op de lange termijn koersen. Maar deze crisis vereist actie in het hier en nu. Continuïteit en zeggenschap zijn grote waarden voor de familie, die opeens in gevaar kunnen komen. KPMG partner Tom Hesselink beschrijft hier een recente Transformation, Turnaround & Restructuring (TTR) case. 

Verkennen van strategische opties in crisistijd

Dat proactiviteit essentieel is in een crisis, zeker de coronacrisis, zien wij dagelijks. Neem het voorbeeld van een groot familiebedrijf in olie & gas. Dat kreeg te maken met een plotselinge, forse terugval in omzet en omzetverwachting. Ongekend in de historie van het bedrijf. Gelukkig had de familie, die weliswaar niet meer de dagelijkse leiding voert, op tijd door dat er écht iets moest veranderen. Op haar initiatief hebben we gezamenlijk, met het management en onze specialisten strategische opties verkend.

Dat proactiviteit essentieel is in een crisis, zeker de coronacrisis, zien wij dagelijks. Neem het voorbeeld van een groot familiebedrijf in olie & gas. Dat kreeg te maken met een plotselinge, forse terugval in omzet en omzetverwachting. Ongekend in de historie van het bedrijf. Gelukkig had de familie, die weliswaar niet meer de dagelijkse leiding voert, op tijd door dat er écht iets moest veranderen. Op haar initiatief hebben we gezamenlijk, met het management en onze specialisten strategische opties verkend.

Scenario’s afwegen

Alles lag op tafel, van verkoop tot herstructurering. Na een grondige afweging van scenario’s hebben we een turnaround gevonden: een bredere strategie met een kleinere omvang, een nieuwe organisatie én nieuw management. Heftig dus, maar wel kansrijk. Waar je vaak ziet dat families terughoudend zijn, pakte deze familie stevig door. Dat is maar goed ook, want bij een dergelijke vraaguitval word je altijd hard geraakt. Hoe conservatief je ook bent gefinancierd, een diepe crisis kun je niet ‘uitzitten’.

Ging dat heel gemakkelijk? Zeker niet, de acute problemen waren een shock voor alle betrokkenen. Toevallig had het bedrijf net een zware financiering aangetrokken voor expansie, dus aanvankelijk was er sprake van lichte paniek: Wat kunnen we doen? Hoe redden we de zaak? Men maakte zich terecht ernstige zorgen.

Het belang van goed stakeholdermanagement

Stakeholders met wie je normaal gesproken een amicale verstandhouding hebt, worden opeens streng en strikt. De bank gaf opdracht na te denken over alle opties, inclusief verkoop. Dát was de trigger, toen was de nood aan de man. Maar van daaruit hebben we gestructureerd en multidisciplinair aan een oplossing gewerkt. En hebben we alle kikkers in de kruiwagen kunnen houden. Goed stakeholder management voorkomt onrust, dus hebben we coalities gesmeed. Medewerkers, leveranciers en andere belanghebbenden steunden het plan.

Zo blijft de loyaliteit, waaraan familiebedrijven sterk hechten, in stand. Je zit anders aan tafel, je bent even niet meer de vragende partij die banken en verzekeraars als leveranciers ziet, maar de familie houdt wél de touwtjes in handen.

Hoe behoud u meer zeggenschap?

Onze rol, als KPMG, is een spiegel voorhouden. Wij brengen de situatie objectief in kaart. Is de nood aan de man? En hoeveel tijd hebben we? Dat zijn de eerste vragen. Bij voorkeur bewerkstelligen we een transformation of turnaround, om een restructuring te voorkomen. Feit is dat hoe eerder je aan de bel trekt, des te meer zeggenschap je behoudt.

Kortom, hoe grijpt een familiebedrijf op tijd in:

• Ontwikkel een scherp beeld van de invloed, belangen en posities van stakeholders (grote klanten, leveranciers, banken, sleutel-managers, kredietverzekeraars, dominante werknemers, OR, vakbonden, etc).
• Ontwikkel een scherp beeld van de kortetermijnliquiditeit en pipeline.
• Schakel tijdig expertise in (voordat het water je aan de lippen staat…).
• Grijp doortastend in met een coalitie van stakeholders, afhankelijk van de oplossingsrichting.

Meer weten over TTR?

Met Transformation, Turnaround & Restructuring (TTR) biedt KPMG integrale diensten om de touwtjes in handen te houden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Tom Hesselink, Partner Global Strategy Group, Deal & Growth Strategy