Gevolgen Brexit voor grensarbeiders – update
Op 31 januari 2020 heeft het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaten en is de overgangsperiode ingegaan die duurt tot en met 31 december 2020. Tijdens deze periode gelden alle EU-regels en -wetten nog en onderhandelen de EU en het Verenigd Koninkrijk over hun relatie in de periode na 1 januari 2021. Een bijzondere groep werknemers voor wie de Brexit belangrijke gevolgen kan hebben zijn Britten die in het Verenigd Koninkrijk wonen en die in Nederland werken als grensarbeider.
Eerder berichtten wij dat degenen die uiterlijk voor 1 januari 2021 als grensarbeider in Nederland werken, ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen, vanaf 1 januari 2021 in Nederland mogen blijven werken zonder dat hiervoor een werkvergunning is vereist. Voorwaarde is dat zij beschikken over een document 'Grensarbeider', waarmee kan worden aangetoond dat men het recht heeft om Nederland in en uit te reizen.
Inmiddels is bekendgemaakt onder welke voorwaarden dit document kan worden verstrekt en hoe de aanvraagprocedure bij de IND eruitziet. Hoewel wij hieronder de regels uiteenzetten die gelden voor werknemers, kunnen ook zelfstandigen onder voorwaarden voor de regeling in aanmerking komen.
Voorwaarden
De IND beschouwt een onderdaan van het Verenigd Koninkrijk als grensarbeider als diegene niet in Nederland woont, en al voor 1 januari 2021 in Nederland een economische activiteit uitoefent en deze activiteit ook na de overgangsperiode voortzet.
Belangrijke voorwaarde is dat het gaat om Britse werknemers die op basis van een Nederlandse arbeidsovereenkomst in Nederland werkzaam zijn. Werknemers die namens de Britse werkgever gedetacheerd zijn in Nederland vallen niet onder deze regeling en zij moeten daarom vanaf 1 januari 2021 over een andere werkautorisatie beschikken.
Verder moet sprake zijn van reële en daadwerkelijke arbeid, waarbij de IND in twijfelgevallen de hoogte van de inkomsten en/of de gebruikelijke arbeidstijd zal toetsen.
In het geval de Britse grensarbeider in een andere EU-lidstaat woont en vanuit daar in Nederland werkt, geldt nog dat moet worden aangetoond dat men rechtmatig in die lidstaat mag wonen.
Procedure
1. Aanvraag voorbereiden en (online) indienen
Het document Grensarbeider wordt alleen verstrekt op aanvraag. Die aanvraag kan ook online worden ingediend. Hiervoor is in ieder geval het burgerservicenummer (BSN) een vereiste en daarnaast zijn een aantal documenten nodig, waaronder een kopie van het paspoort en een kopie van de arbeidsovereenkomst of een door de werkgever getekende werkgeversverklaring.
2. Beoordeling door de IND
De IND stuurt een ontvangstbevestiging en onderzoekt of het Grensarbeiderdocument kan worden verstrekt. Als meer informatie nodig is voor de beoordeling, neemt de IND contact op. De IND informeert vervolgens per brief over de beslissing.
3. Verstrekken biometrische gegevens
Bij een positieve beslissing zal de IND overgaan tot afgifte van het Grensarbeiderdocument. Het document wordt afgegeven als ID-document en daarvoor heeft de IND biometrische gegevens nodig. Het verstrekken daarvan gaat in persoon bij een van de IND-loketten, waarvoor eerst een afspraak moet worden gemaakt.
4. Grensarbeiderdocument in ontvangst nemen
Als het document al voor 31 december 2020 klaar is, kan het bezorgd worden op een Nederlands adres, bijvoorbeeld het werkadres. Het document moet echter altijd in persoon worden ontvangen. Daarom moet men voor de bezorging een afspraak maken. Na 1 januari 2021 is het mogelijk om het document op te halen bij een van de IND‑loketten of expatcentra.
Het document is vijf jaar geldig en daarop wordt aangetekend dat men grensarbeider is en in Nederland mag werken en dat daarvoor geen werkvergunning nodig is. Het is tijdens de geldigheid van het document wel van belang dat men steeds aan de voorwaarden blijft voldoen.
Omdat het einde van de transitieperiode in zicht is en het onduidelijk is hoe lang de procedure bij de IND in beslag neemt, raden we aan om de aanvraag zo snel mogelijk in te dienen. Voor verder advies of ondersteuning kunt u contact opnemen met uw vaste adviseur of ons immigratieteam.
Grensarbeiders die niet in aanmerking komen voor het Grensarbeiderdocument
Werknemers die op basis van detachering in Nederland werken, bijvoorbeeld door een concernoverplaatsing, zijn uitgesloten van de grensarbeiderregeling. Dit geldt ook voor Britten die pas na 1 januari 2021 in Nederland willen werken als grensarbeiders.
Om ervoor te zorgen dat deze werknemers na 1 januari 2021 in Nederland mogen blijven werken zijn er een aantal mogelijkheden:
1. Aanvragen werkvergunning bij het UWV
Binnen de werkvergunningen bestaan een aantal categorieën en het is belangrijk om voor het indienen van een aanvraag te beoordelen welke categorie het beste aansluit en welke specifieke voorwaarden van toepassing zijn. Het duurt circa drie tot vijf weken voordat een werkvergunning is verleend en na 1 januari 2021 mogen deze werknemers zonder werkvergunning niet werken, ook niet als de aanvraag al is ingediend.
Grensarbeiders met een werkvergunning moeten er daarbij rekening mee houden dat zij maximaal 90 dagen per periode van 180 dagen in Nederland (en de overige Schengenlanden) mogen zijn. Het is belangrijk een dagenkalender bij te houden en regelmatig te controleren hoeveel dagen nog resteren.
2. Aanvragen verblijfsvergunning en werkautorisatie
Als de totale duur van het verblijf in Nederland langer is dan 90 dagen per periode van 180 dagen, dan ligt het voor de hand om een verblijfsvergunning aan te vragen. In dit geval gaan we ervan uit dat de Brit in Nederland woont. Ook dan zijn er diverse aanvraagcategorieën mogelijk, waarbij een vergunning met werkautorisatie inbegrepen de voorkeur heeft. Dit zijn bijvoorbeeld de kennismigrantenvergunning, ICT-vergunning of de EU Blue Card. Laat u door uw vaste adviseur of het immigratieteam voorlichten over de mogelijkheden en beperkingen.
