Brexit: never ending story - Part 15

Vandaag is het Brexit-day! Het begon allemaal nadat de vorige Britse premier Theresa May naar aanleiding van het Brexit-referendum in oktober 2016 aankondigde dat het Verenigd Koninkrijk (VK) per 29 maart 2019 de Europese Unie (EU) zou verlaten. Na moeizame onderhandelingen met de EU, maar vooral met het Britse Lagerhuis, is het nu zover dat het VK de EU verlaat. Dit gebeurt exact 47 jaar en één maand na de toetreding op 1 januari 1973. Leon Kanters, Brexit-specialist en partner van KPMG Meijburg & Co, licht de situatie na Brexit-day toe in zijn reeds 15e blog.

Vanaf morgen (1 februari) treedt de transitiefase in. Die duurt tot 1 januari 2021 en kan eventueel met maximaal twee jaar verlengd worden tot 1 januari 2023, mits de EU en het VK hier gezamenlijk mee instemmen. Het heeft er echter alle schijn van dat deze verlenging niet wordt ingeroepen door de Britse regering en dat het VK de EU gewoon over 11 maanden gaat verlaten met alle consequenties van dien. Na 2021 opnieuw bijdragen aan de Europese begroting lijkt voor de Britten absoluut een brug te ver.

‘Rechttoe rechtaan’ vrijhandelsakkoord

Na de klinkende overwinning van de conservatieven in de verkiezingen van december 2019 is het bijzonder vergaande, ambitieuze plan van de regering May, bekend als het “Checquers plan” volledig van tafel. De regering Johnson gaat voor een ‘rechttoe rechtaan’ vrijhandelsakkoord. Zij streeft daarbij naar een model vergelijkbaar met de Canadese CETA-overeenkomst, maar realiseert zich tegelijkertijd dat dit, gelet op de beperkte tijd, wellicht niet direct haalbaar is.

Autonomie belangrijk voor VK

De Britse regering maakt er ook geen geheim van dat zij parallel aan de onderhandelingen met de EU ook met andere toekomstige bondgenoten, zoals de Verenigde Staten van Amerika, onderhandelingen over vrijhandel gaat voeren. Autonomie over regelgeving is dus voor het VK het belangrijkste uitgangspunt tijdens de onderhandelingen. Met deze koers drijft de Britse wetgeving door de tijd heen af van de Europese wetgeving en is het VK in staat om met meerdere, economische grootheden handelsverdragen te sluiten.

Wat verandert er vanaf morgen (1 februari) voor het bedrijfsleven?

Tijdens de transitiefase niets. Nou ja, niets… Dat hangt af van de verdragspartijen waarmee de EU verdragen heeft. In de transitiefase hebben het VK en de EU afgesproken dat zij met elkaar zaken doen alsof het VK nog lid is van de EU. Dit zijn ze echter niet. De vraag die nu nog deels onbeantwoord is of verdragspartijen - denk aan alle landen waarmee de EU vrijhandelsakkoorden heeft gesloten - het VK als zodanig accepteren. Zowel het VK en de EU drongen hier al op aan, maar nog niet ieder land heeft dit toegezegd. Wat dit kan betekenen zal ik uitleggen aan de hand van onderstaand voorbeeld.

Mexico

Stel Mexico accepteert niet dat het VK gedurende de transitiefase als EU-land wordt aangemerkt. In de EU worden auto’s geassembleerd die bestemd zijn voor export naar Mexico. In de auto wordt voor het merendeel Britse waarde toegevoegd (onderdelen, toebehoren etc.). Als het Britse deel niet meer meetelt voor de berekening van de oorsprong, kan het zo zijn dat de auto niet langer wordt aangemerkt als EU-auto. Het gevolg hiervan is dat over de auto’s bij invoering in Mexico douanerechten worden betaald, terwijl andere EU-auto’s zijn vrijgesteld. Voor de Britse productie is dit nog vervelender. Het feit dat de productie in het VK plaatsvindt, sluit daarmee de ‘oorsprong EU’ per definitie uit.

Niet nieuw

Dit is overigens geen nieuw item. Ik heb hierover al een aantal keren in deze blogreeks opmerkingen over geplaatst. Ook is dit punt bekend bij het VK en de EU. Toch gaat de publicatie van de Duitse douane van vorige week over dit item als een siddering door het bedrijfsleven. Het is te hopen dat alle verdragspartijen snel bevestigen dat zij het VK gedurende de transitiefase blijven aanmerken als EU-land.

Na transitiefase veel veranderingen

Na de transitiefase gaat er wel heel veel veranderen. Zaken doen met het VK wordt dan totaal anders dan voorheen. Douaneformaliteiten zullen onvermijdelijk zijn. Immers het VK is dan niet langer lid van de douane-unie. Ook moet er ernstig rekening gehouden worden met fytosanitaire en veterinaire inspecties aan de grens. De verwachte divergerende wetgeving zorgt ervoor dat deze inspecties noodzakelijk worden. Evenmin valt uit te sluiten dat, gelet op het korte tijdsbestek tot het einde van de transitiefase (formeel 11 maanden, maar in de praktijk slechts 7 maanden in verband met ratificatie etc.), geen volledig vrijhandelsakkoord van kracht wordt en dat er gewerkt zal worden met een beperkt vrijhandelsakkoord op onderdelen. Zelfs een ‘No Deal’ aan het eind van de transitiefase valt niet helemaal uit te sluiten, al is de verwachting dat zowel het VK als de EU er veel aan gelegen is dit te vermijden.

Nu voorbereiden

Ondernemers kunnen zich dus nu gaan voorbereiden op processen waarbij in het handelsverkeer met het VK in- en uitvoeraangiften gemaakt moeten worden. Wij raden ondernemers aan daar nu al mee te starten. Dit is zeker geen verspilde moeite. Momenteel kan er al een nauwkeurige inschatting worden gemaakt of de onderneming in de toekomst gebruik moet maken van bijzondere regelingen, zoals actieve en/of passieve veredeling als de productie deels in het VK plaatsvindt. Ook het al dan niet gebruikmaken van een douane-entrepot in Nederland of VK kan nu ook verder worden uitgewerkt. Brexit is ending, but the story continues…

Informatie

Meer weten over wat de gevolgen van de Brexit voor uw business kunnen zijn? Wij hebben vijf concrete producten ontwikkeld om uw organisatie hierbij te helpen. Zie de folder. Of u wenst nader advies? Neem gerust contact op met Leon Kanters of andere specialisten van het Brexit-team. Of wenst u liever dat wij geheel vrijblijvend met u contact opnemen? U kunt dan uw contactgegevens naar ons mailen via deze link.